Stikstofcrisis: Welke lessen kunnen we trekken voor de CO₂-problematiek?

De stikstofcrisis houdt het land behoorlijk in haar greep. In de huidige plannen wordt van met name boeren verlangd om in korte tijd te stoppen, af te schalen of te veranderen. De boeren voelen zich voor het blok gezet en te weinig gekend in de planvorming.

Hoe het zover heeft kunnen komen is door nu.nl in een ruwe tijdslijn uiteengezet. Dit artikel laat goed zien dat regelgeving alleen geen heilige graal is om milieudoelen te behalen.

Maar hoe dan wel? En welke lessen kunnen we hieruit trekken voor de CO₂-problematiek?

Trage processen met gebrek aan datagerichte sturing

Sinds de jaren 90 (!) is de omvang van de stikstofproblematiek bekend. We zien nu van dichtbij dat trage processen en gebrek aan datagerichte sturing heeft geleid tot te weinig verandering, waardoor we nu in te korte tijd drastische en zeer impopulaire maatregelen moeten nemen.

Deze patstelling tussen milieu en bedrijfsleven (in dit geval uiteraard de boeren) moeten en kunnen we voorkomen voor de CO₂-problematiek.

Voor CO₂ kan het anders

We hebben nog 8 jaar de tijd om 55% CO₂ te reduceren ten opzichte van 1990. En nog 28 jaar om tot 95% te komen. Let wel: dit is inclusief economische groei. Dus als we meer gaan produceren, is de doelstelling nog scherper, want het gaat immers om de totale uitstoot.

Dit is haalbaar, mits:

  • Organisaties zelf de regie hebben over hoe zij de doelen bereiken, zolang zij dit betrouwbaar kunnen aantonen. Zodoende zijn aanpassingen geen verplichting, maar een manier om te innoveren, op een tijdstip en wijze die past bij de bedrijfsvoering.
  • We werken op basis van betrouwbare cijfers, waarmee we doelen concretiseren en effecten van maatregelen doorrekenen. Want alleen dan weten we of we de juiste dingen doen met het gewenste effect.
  • We nu beginnen en doorpakken. Want een een verdeling over meerdere jaren is immers makkelijker dan 55% ineens.

Slimme mix

De uitdaging is groot, maar altijd nog veel beter dan straks te moeten constateren dat we complete bedrijfstakken moeten afschakelen, zoals nu het geval is met de boerenbedrijven.

Overigens is het eerlijke verhaal wel: Het blijft reëel dat we straks bepaalde activiteiten die minder urgent zijn voor de instandhouding van ons welzijn, zullen moeten stoppen of beperken.

Juist daarom is het zo van belang om de oplossing te zoeken in een slimme mix van minder energie-intensieve oplossingen, en technische innovaties om processen efficiënter te maken.

Zullen we samen zorgen dat het nieuws in 2030 geen verwijtenparade is, maar een mooi succesverhaal?